Documentatie
De behandeling van reuma zonder geneesmiddelen
Een door artritis of door artrose aangetast gewricht moet zoveel mogelijk ontlast worden. Ook bij de meeste vormen van weken delen reuma is rust zeer belangrijk. Ontstoken pezen en spieren moeten rust krijgen
Daarom:
- Overgewicht vermijden ( zo nodig vermageren !). Dit is vooral belangrijk bij reumatische aandoeningen van de heupen en van de knieën.
- Gebruik maken van een goede wandelstok en eventueel van een elleboogkruk. Niet wachten tot de heup of de knie sterk aangetast is om dit te doen: gebruik een stok om nooit een stok nodig te hebben!
- De loophulp (stok) moet gebruikt worden aan de tegenovergestelde kant van het meest getroffen gewricht.
- Leren al zittend te strijken, aardappelen te schillen, groenten te kuisen, enz.
- Geen té laag bed, geen té lage zetel of stoel.
- Afwisselende rust en activiteit is ideaal. Dus geen té lange wandelingen maken. Tijdig even rusten. Ook tijdens de huishoudelijke activiteiten af en toe even onderbreken en wat rusten.
- Fietsen is beter dan stappen !
Warmte kan worden aangewend onder de vorm van een infrarood lamp of door het aanbrengen van warme pakkingen (fango, parafango of paraffine opgewarmd "au-bain marie"). In de handel (bij de apotheker) kan men handige zakjes kopen (Cold-Hot) die zowel als warm als koud gebruikt kunnen worden.
De kinesitherapeut kan richtlijnen geven voor het juist gebruik van toestellen. Hij/zij is ook de aangewezen persoon voor behandelingen als massage en mobilisatie.
In de handel (bij de apotheker) kan men handige zakjes kopen (Cold-Hot, cold-pack) die zowel als warm als koud gebruikt kunnen worden.
Bewegingen voorkomen immers artrose. Ze voorkomen ook de gevreesde verstijving in flexiestand (van de ellebogen, de heupen en de knieën) bij polyartritis en de wervelverstijving in gebogen stand bij de ziekte van Bechterew.
Ook bij bepaalde reuma's van het bot, zoals de ziekte van Paget, kunnen kinesitherapie en oefeningen een preventieve en behandelende rol hebben
De kinesitherapeut kan richtlijnen geven voor het aanpassen van bepaalde oefeningen specifiek gericht naar de mobiliteit en het ziektebeeld van de patiënt. Hij/zij is ook de aangewezen persoon voor behandelingen als massage en mobilisatie.
De oefentherapie hoeft niet ingewikkeld te zijn. Ze kan reeds begonnen worden 's morgens in bed vóór het opstaan.
Enkele tips:
- hoofd naar links en naar rechts draaien
- de armen optillen en weer neerleggen
- de armen plooien en weer strekken
- de knieën plooien en weer strekken, enz.
- ideaal zijn pendelende bewegingen met de knieën terwijl men op een laag tafeltje zit.
- een staande oefenfiets (home-trainer) kan nuttig zijn
- zwemmen is aan te bevelen
-
Het oefenboekje, uitgegeven door de Vlaamse Vereniging voor Bechterew-Patiënten vzw (VVB), is een nuttig hulpmiddel zowel voor de kinesitherapeut als voor de patiënt. Het bevat naast informatie tal van oefeningen specifiek gericht naar de SA-patiënt. De VVB heeft een twintigtal lokale groepen die één of meermaals per week samenkomen om te oefenen, zwemmen, praten... of gewoon voor een gezellige uitstap.
Bij artritis van de kleine handgewrichtjes kan men de hinderlijke morgenstijfheid verdrijven door wat te oefenen met de handen in warm water. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een sponsje. Reumapatiënten mogen niet de hele dag op een stoel of in een zetel blijven zitten en noch minder in bed blijven liggen ! - De on-line brochure 'Een rug voor het leven' samengesteld door het 'Centrum voor Samenwerking op het gebied van Onderzoek en Vorming in de Neurochirurgie' (Centre Collaborateur de l'OMS pour la Recherche et la Formation en Neurochirurgie), geeft tal van voorbeelden zoals: 'houding en oefeningen voor kinderen', '24 uur rond', 'preventieve oefeningen' en 'buikspieroefeningen' .
Met de huisarts of reumatoloog kan besproken worden welke sporten zeker (bv. wandelen, zwemmen, fietsen, Yoga, Tai Ji...) kunnen en welke zeker niet (bv. top- en competitiesport...)
De VVB vzw heeft een lijst met sporten voor personen met SA. Deze lijst kan mits kleine aanpassingen ook gebruikt worden bij andere reumatische aandoeningen. Zie ook enkele nuttige linken over sport.
Als men aansluit bij een zelfhulpgroep en lokale groep van de Vlaamse Reumaliga en van de Vlaamse Vereniging voor Bechterew-Patiënten vzw kan men in groep wandelen en zwemmen. In aanwezigheid van andere reumapatiënten is immers gemakkelijker een gepast ritme of parcours te bepalen.
- Een Positieve Instelling kan een gunstig effect hebben op de patiënt. Lees daarover meer bij reuma en psyche.
- Een aantal patiënten kan steun en hulp vinden in hun geloof via gebed en/of meditatie.
- Stilte en/of Zen-meditatie. Door rustig te gaan zitten en trachten zijn gedachten niet te controleren of te volgen, ook inwendig stil worden.
-
Stress beheersen.
Stress kan je behandelen door o.a. relaxatie en ontspanningstechnieken. Relaxatie kan omschreven worden als een soort zelfhypnose.
Bij relaxatietherapie tracht men een volkomen ontspanning op te roepen en de bewustzijnstoestand naar een alfastadium te brengen.
Lees over zelfhypnose een ervaring.
Een aantal kinesitherapeuten kunnen u deze relaxatietechnieken aanleren. Voor meer informatie en adressen contacteer je best de huisarts en/of kinesitherapeut. - ...
Er zijn reeds een aantal lokale groepen en andere zelfhulpgroepen (zie Trefpunt Zelfhulp) actief.
Een Tai-Ji ervaring van een Reumapatiënt
Zie ook: Links over behandeling van reuma
